فهرست اصطلاحات

 عید هجرت 
میله و عید هشت روزۀ بنی اسرائیل است، که هر سال در خزان بعد از جمع آوری حاصلات زمین تجلیل میشود. این عید یاد آن وقت را تازه میکند، که نیاکان بنی اسرائیل بعد از بیرون شدن از مصر چهل سال زنده گی سرگردان و آواره در بیابان داشتند.

جرجاسیان
یکی از قبایلی بود که قبل از تسلط بنی اسرائیل در کنعان زنده گی میکردند.

عمونیان
عمونیان اولاد عمون بودند، که عمون پسر لوط ﵇ بود. عمونیان به طرف شمال زمین موآبیان و به طرف شرق دریای اُردن زنده گی میکردند. بت پرست بودند، که عبادت بت مولِک را میکردند.

جبیل
این شهر در شمال شهرهای صور و صیدون در ساحل مدیترانه موقعیت داشت. شهر جبیل از شهرهای لبنان کنونی شمرده میشود. این شهر از شهرهای تاریخی و تجارتی منطقه بود.

بحیرۀ مرده
بنام بحیرۀ نمک هم مشهور است. این بحیره نمک زیاد دارد که هیچ موجود زنده در آن دایم زنده گی کرده نمیتواند. پس به این خاطر بنام بحیرۀ مرده یاد میگردد. این بحیره در بین اُردن و اسرائیل امروزی موقعیت دارد. دریای اُردن به بحیرۀ مذکور ختم میشود.

بحیرۀ سرخ
این بحیره در غرب قارۀ آسیا موقعیت دارد. طرف شرق آن کشورهای عربستان سعودی و یمن موقعیت دارد و به طرف غرب آن کشورهای مصر، سودان و ایتوپیا موقعیت دارد.

اِدوم
منطقه یی بود، که در جنوب کنعان و موآب موقعیت داشت. در غربش شبه جزیرۀ سینا بود. باشنده گان اِدوم از اولادۀ عیص برادر یعقوب ﵇ بودند.

اَموریان
یکی از قبیله های که قبل از تسلط بنی اسرائیل در کنعان زیست بودند. آنها اولادۀ اَمور بن کنعان بودند.

اورِ کلده
یکی از شهرهای قدیمی بین النهرین بود که در جنوب شرق عراق فعلی موقعیت دارد.

بین النهرین
یعنی منطقۀ بین دو دریا. آن منطقه است، که بین دریاهای دجله و فرات واقع است، که در عراق و سوریۀ امروزی شامل میشود.

بیت لحم
یک شهر کوچک بود که در ده کیلومتری اورشلیم واقع بود. این شهر مکان آبایی حضرت داؤد ﵇ بود.

پَرزیان
قبل از اینکه بنی اسرائیل سرزمین کنعان را تحت تسلط خود بیاورند، قبیلۀ پَرزیان یکی از آن قبیله های مسکون در کنعان بود.

تشت بزرگ
یک تشت بزرگ که در حویلی خیمة ﷲ، در بین قربانگاه و دروازۀ ورودی خانۀ مقدس موقعیت داشت و از آب پُر شده بود. امامان دستان و پاهای شان را قبل از ورود به خانۀ مقدس و یا رفتن به قربانگاه در آن میشستند.

جایی برای تقدیم قربانی (قربانگاه)
یک ساختمان بلند به شکل میز، که بالای آن برای خداوند ﷻ قربانی انجام میشد. نوح، ابراهیم، اسحاق و یعقوب ﵇ معمولاً این قربانگاه ها را از سنگهای که بالای هم چینده میشد، میساختند و برای ﷲ ﷻ قربانی ادا میکردند. آنها حیوان را ذبح کرده گوشت آن را بالای سنگ میگذاشتند، و بعد گوشت را برای رضای خداوند ﷻ میسوختاندند. در وقت موسی ﵇ خداوند ﷻ بالای بنی اسرائیل امر کرد که در مقابل عبادتگاه مرکزی (خیمة ﷲ) از چوب قربانگاه بسازند. امامانی که در خیمة ﷲ مشغول خدمت بودند مسئولیت تقدیم کردن قربانی را بالای این قربانگاه از جانب بنی اسرائیل داشتند. زمانیکه سلیمان ﵇ عبادتگاه بیت المقدس را در اورشلیم اعمار کرد، یک قربانگاه دایمی در مقابل دروازۀ ورودی اعمار کرد.

حَران
یک شهر قدیمی در منطقۀ شمالی بین النهرین بود، که میان ترکیه و سوریه فعلی موقعیت دارد.

اتاق مقدس
این خانۀ مقدس در خیمة ﷲ بود و بعداً در بیت المقدس نیز ساخته شد و از مقدس ترین خانه توسط یک پرده جدا شده بود. امامان خدمت خود را در این خانه انجام میدادند. در این خانه یک میز موجود بود، که بالای آن بنام ﷲ ﷻ نان گذاشته شده بود. همینطور یک چراغدان طلایی بود، که بالایش چراغ روشن بود و پهلویش جای برای سوختاندن خوشبویی بود، که شب و روز در آن خوشبویی سوختانده میشد.

خِویان
یکی از قبایلی بود که قبل از تسلط بنی اسرائیل در کنعان زنده گی میکردند.

خیمة ﷲ
از وقت موسی ﵇ تا وقت ساختن بیت المقدس که ده قرن قبل از میلاد توسط سلیمان ﵇ بنا شده بود، این مکان عبادت خداوند یکتا بود. خداوند ﷻ بر موسی ﵇ و بنی اسرائیل امر ساختن خیمة ﷲ را کرد، تا حضور تجلای ذات ﷲ در بین بنی اسرائیل موجود باشد. در داخل مقدس ترین خانه صندوق عهد نگهداری میشد. این خیمه سیار بود و بنی اسرائیل آن را از یکجا به جای دیگر با خود انتقال میدادند.

شاخ قُچ
شاخ قُچ یک آلۀ پُفی موسیقی بود. عموماً در وقت جنگ برای تبادلۀ اشارات جنگی استفاده میشد و همچنان در تجلیل بعضی از مراسم مهم مذهبی نواخته میشد.

صندوق عهد
یک صندوق چوبی که با طلا پوشانده شده بود و امر ساختن آن از جانب ﷲ ﷻ بالای موسی ﵇ و بنی اسرائیل شده بود. این یک صندوق مقدس بود و در بینش آن دو سنگ گذاشته شده بود که خداوند ﷻ بالایش احکام عهد را نوشته بود. این صندوق نشانۀ حضور تجلای ذات ﷲ ﷻ در بین بنی اسرائیل بود.

صوغر
یک شهر کوچک در نزدیک شهرهای سدوم و عاموره بود، که نزدیک بحیرۀ مرده موقعیت داشت. زمانیکه بالای شهرهای سدوم و عاموره عذاب ﷲ ﷻ نازل شد، خداوند ﷻ بخاطر لوط ﵇ این شهر را تباه نکرد.

صور
این شهر به طرف شمال و غرب سرزمین بنی اسرائیل در ساحل مدیترانه موقعیت داشت، که در حال حاضر یکی از شهرهای لبنان است. مردم ساکن در این شهر از قوم فینیقیان بودند و آنها بت پرست بودند.

صیدون
این شهر به طرف شمال و غرب شهر صور در ساحل مدیترانه موقعیت داشت، که در حال حاضر یکی از شهرهای لبنان است. این یک شهر باستانی و تجارتی منطقه شمرده میشد. مردم ساکن در این شهر از قوم فینیقیان بودند و آنها بت پرست بودند.

قربانگاه
ساختمان مسی در خیمة ﷲ و بعداً در حرم شریف بیت المقدس بود، که امامان قربانی های بنی اسرائیل را بالای آن به خداوند ﷻ تقدیم میکردند.

قربانی سوخته
در شریعت موسوی ﷲ تعالی در اوقات مختلف برای کارهای مختلف امر قربانی کرده است، که یکی آن قربانی سوخته بود. این قربانی را برای بار نخست نوح ﵇ انجام داده بود. در این نوع قربانی گوشت حیوان بطور کامل بالای قربانگاه سوختانده میشد.

کنعان
سرزمینی در خاور میانه بود، که از وقت ابراهیم ﵇ الی وقت یوشع بن نون بت پرستان کنعانی در آن زنده گی میکردند. آنها از اولادۀ کنعان بن حام بن نوح ﵇ بودند. سرزمینی که آنها در آن زنده گی میکردند شامل فلسطین و بخشی از لبنان امروزی است. خداوند ﷻ با ابراهیم ﵇ وعده کرده بود که این سرزمین را به اولادۀ وی ﵇ خواهد داد.

مَدیَن
منطقه یی در شمال غرب شبه جزیرۀ عربستان، و در شرق خلیج عقب بحیرۀ سرخ موقعیت داشت. در آنجا اولادۀ مَدیَن پسر ابراهیم ﵇ و قطوره ساکن بودند.

مقدس ترین اتاق
پاکترین و مقدس ترین بخش خیمة ﷲ بود، که بعداً در بیت المقدس نیز ساخته شد و در آنجا نیز مقدس ترین جای شمرده میشد. این جای توسط یک پرده از خانۀ مقدس جدا شده بود. در آنجا صندوق عهد نگهداری میشد، که نشانۀ حضور تجلای ذات الهی در بین بنی اسرائیل بود. مردم عام، حتا امامان هم اجازۀ داخل شدن به اینجا را نداشتند. تنها امام بزرگ سال یکبار برای کفارۀ گناهان مردم به آنجا داخل شده میتوانست.

موآب
منطقۀ در شرق بحیرۀ مرده و شمال اِدوم بود. باشنده گان موآب اولادۀ موآب بن لوط ﵇ بودند.

نذرانۀ صلح
در شریعت موسوی ﷲ تعالی در اوقات مختلف برای کارهای مختلف امر قربانی و نذرانه کرده است، که یکی آن نذرانۀ صلح بود. مقصد این نذرانه ادا کردن شکر برای بستن پیمان بین خداوند ﷻ و قوم منتخب وی بود. در این نذرانه چربی حیوان قربانی شده بالای قربانگاه سوختانده میشد و گوشتش بالای مردم تقسیم میشد تا آن را بخورند.

هیتیان (بنی هیت)
یکی از قبایلی که قبل از تسلط بنی اسرائیل در کنعان زیست بودند. آنها اولادۀ هیت بن کنعان بودند.

یبوسیان
یکی از قبایلی بود که قبل از تسلط بنی اسرائیل در کنعان زنده گی میکردند. آنها اولادۀ حیث بن کنعان بودند.

یترون
یترون خسر حضرت موسی ﵇ بود، که بعضی مفسرین مانند: سعید بن جبیر گفته است، یترون برادر شعیب ﵇ بود و وی ﵇ بسیار سابق وفات شده بود. ابن عباس نیز گفته است که یترون برادر شعیب ﵇ بود، ولی در قرآن نام خسر حضرت موسی ﵇ ذکر نشده است و این هم گفته نشده است، که آن شخص برادر شعیب ﵇ و یا خود شعیب ﵇ بود.

فیلیستینیان
یک قوم باستانی بود، که در جنوب غرب کنعان زنده گی میکردند. آنها بت پرست بودند و عبادت بت داجون را میکردند. زمانیکه بنی اسرائیل در کنعان مسکن گزین شدند، فیلیستینیان علیه شان جنگ میکردند. شهرهای مهم فیلیستینیان عبارت بود از: غزه، اشقلون، اشدود، عقرون و جات.

شیلوه
شهری بود، که تقریباً در پنجاه کیلومتری طرف شمال اورشلیم موقعیت داشت. زمانیکه بنی اسرائیل در کنعان جابجا شدند، پس خیمة ﷲ را در شیلوه ایستاد کردند و مردم سال به سال بخاطر قربانی و زیارت آنجا میرفتند. خیمة ﷲ تقریباً صد سال در شیلوه ماند.

جامۀ خاص امامت
جامه یی بود که امامان هنگام خدمت به ﷲ میپوشیدند. وقتی کسی میخواست که از جانب ﷲ ﷻ رهنمایی حاصل کند، پس از این جامه استفاده میکرد.

افرایم
پسر کوچک حضرت یوسف ﵇ بود. افرایم نام یکی از دوازده قبیلۀ بنی اسرائیل است. این قبیله در بین قبایل شمالی بنی اسرائیل بسیار مطرح شد.

لاوی
یکی از دوازده پسر حضرت یعقوب ﵇ بود، که به همین خاطر از میان دوازده قبیلۀ بنی اسرائیل یکی آن بنام قبیلۀ لاوی یاد میگردد. امامان بنی اسرائیل از قبیلۀ لاوی بودند.

بعل
یک بت کنعانیان بود، که در بین خدایان باطل شان بزرگترین معبود بود.

عشتاروت
الهۀ باطل کنعانیان بود. عقیدۀ آنها چنین بود که عشتاروت در حاصلخیزی فصل و به دنیا آوردن اولاد به آنها برکت میداد.

مِصفه
شهری بود در زمین قبیلۀ بنیامین، که تقریباً در دوازده کیلومتری شمال اورشلیم موقعیت داشت.

راما
شهری بود در زمین قبیلۀ بنیامین، که تقریباً در هشت کیلومتری شمال اورشلیم موقعیت داشت.

بیر شبع
شهری بود که نزدیک به سرحد جنوبی زمین بنی اسرائیل موقعیت داشت.

بنیامین
حضرت یعقوب ﵇ دوازده پسر داشت که بنیامین کوچکترین آنها بود. به همین خاطر از میان دوازده قبیلۀ بنی اسرائیل یکی آن بنام قبیلۀ بنیامین یاد میشود.

بی بی راحیل
خانم حضرت یعقوب ﵇ بود، که حضرت یعقوب ﵇ از وی صاحب دو پسر بنامهای یوسف ﵇ و بنیامین شد.

روح ﷲ ﷻ
ماهیت ذات الهی است که مربوط ذات جلال خداوند ﷻ میشود. از طرف خداوند ﷻ بالای مردم نازل میگردد و به خاطر یک کار خاص برای شان قدرت ویژه و الهام میبخشد.

روبین
بزرگترین پسر حضرت یعقوب ﵇ از میان دوازده پسر بود، که به همین خاطر از میان دوازده قبیلۀ بنی اسرائیل یکی آن بنام قبیلۀ روبین یاد میشود.

جاد
نام یکی از دوازده پسر حضرت یعقوب ﵇ جاد بود، که به همین خاطر از میان دوازده قبیلۀ بنی اسرائیل یکی آن بنام قبیلۀ جاد یاد میشود.

یهودا
نام یکی از دوازده پسر حضرت یعقوب ﵇ یهودا بود، که به همین خاطر از میان دوازده قبیلۀ بنی اسرائیل یکی آن بنام قبیلۀ یهودا یاد میشود. طوریکه حضرت داؤد ﵇ از همین قبیله بود، این قبیله بسیار مهم شد. زمین این قبیله در جنوب زمین بنی اسرائیل موقعیت داشت.

عمالیقیان
این قبیله از نسل عمالیق بود. عمالیق نواسۀ عیص و عیص برادر یعقوب ﵇ بود. این قبیله در بین مصر و کنعان زنده گی میکرد و آنها دشمنان بنی اسرائیل بودند.

نان نذرانه شده
امامان بنی اسرائیل هر هفته در روز عبادت دوازده نان را در اتاق مقدس خیمة ﷲ و بعد در اتاق مقدس بیت المقدس بالای میز طلایی در حضور خداوند ﷻ به عنوان نذرانه میگذاشتند. حکم این عمل در شریعت موسوی آمده بود. فقط امامان اجازه داشتند که این نان را بخورند.

قعیله
قعیله در زمین قبیلۀ یهودا یک شهر بود. این شهر تقریباً در سیزده کیلومتری شمال غرب حبرون و تقریباً در بیست و نه کیلومتری جنوب غرب اورشلیم موقعیت داشت.

بیابان فاران
بطرف جنوب زمین قبیلۀ یهودا، غرب عدوم و شمال مصر موقعیت داشت.

یزرعیل
منطقه یی در شمال زمین بنی اسرائیل بود و در بین گلیل و سامریه موقعیت داشت.

یابیش جلعاد
یک شهر بنی اسرائیل بود، که در شرق دریای اُردن موقعیت داشت.

حبرون
یک شهر در زمین قبیلۀ یهودا بود، که تقریباً در سی کیلومتری جنوب اورشلیم موقعیت داشت.

صهیون
یک تپۀ کلان در اورشلیم است. داؤد ﵇ همان قلعه را فتح کرده بود، که بالای این تپه ساخته شده بود.

درۀ قدرون
درۀ قدرون در شرق اورشلیم موقعیت دارد، که شهر اورشلیم را از کوه زیتون جدا میسازد.

آشوریان
آشوریان در کنار بنی اسرائیل یک امپراتوری بزرگ داشتند، آنها عبادت بت اشتار را میکردند. شهر نینَوا پایتخت آشوریان بود. آنها همیشه با بنی اسرائیل جنگ میکردند، تا خاک بنی اسرائیل را تحت تسلت خود بیاورند.

نینَوا
شهر نینَوا پایتخت آشوریان بود، که در چهار اطراف شهر موصل عراق فعلی موقعیت دارد.

یافا
یافا شهری است که در زمین اسرائیل در کنار بحر است.

فهرست